ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
κ. ΝΙΚΟ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ
Κύριε Πρόεδρε,
Θέμα: Η διαχείριση του πληθωρισμού και η ανάγκη στήριξης της κοινωνίας
Έντονη ανησυχία και σοβαρός προβληματισμός επικρατεί ανάμεσα στο συνδικαλιστικό κίνημα και τις κοινωνικές οργανώσεις λόγω της έξαρσης του πληθωρισμού, που μεταφράζεται σε ακρίβεια, ανάμεσα σε άλλα και στα είδη πρώτης ανάγκης, (όπως είναι π.χ. τα καύσιμα, ο ηλεκτρισμός, τα είδη διατροφής), όπως και στην αύξηση των δανειστικών επιτοκίων.
Σε ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2023 στο μέγαρο της ΣΕΚ με τη συμμετοχή 14 συνδικαλιστικών και κοινωνικών οργανώσεων, αξιολογήθηκε η υφιστάμενη δύσκολη κατάσταση και αποφασίστηκε να ζητηθεί η δική σας παρέμβαση για συζήτηση του θέματος και τη λήψη σχετικών αποφάσεων.
Υπάρχει ανάμεσα στην κοινωνία η καθολική εκτίμηση ότι, τα μέτρα που έχουν ληφθεί ως τώρα δεν απέδωσαν τα επιθυμητά αποτελέσματα και ως εκ τούτου η κυβέρνηση θα πρέπει να σχεδιάσει και να εφαρμόσει συνολική αντιπληθωριστική πολιτική και εφαρμογή πολιτικών στήριξης των χαμηλομεσαίων εισοδημάτων και των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, η οποία θα στηρίζεται ανάμεσα σε άλλα, κυρίως στους πιο κάτω άξονες:
- Στη μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω της λογικής της επιδότησης. Σ’ αυτό το πλαίσιο η ΑΗΚ θα πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζει πολιτικές διευκόλυνσης για όλους εκείνους τους καταναλωτές που αδυνατούν να εξοφλήσουν έγκαιρα και εφάπαξ τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ θα πρέπει να συμπεριλάβει και τους χαμηλοσυνταξιούχους στους δικαιούχους της διατίμησης με κώδικα 08 η οποία ισχύει μόνο για οκτώ κατηγορίες πελατών της ΑΗΚ. Έχουμε την άποψη πως όταν οι τιμές βασικών αγαθών που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη βιωσιμότητα όλων των νοικοκυριών, η πολιτική των οριζόντιων μέτρων είναι θεμιτή και επιβεβλημένη. Επιβεβαίωση τούτου αποτελεί το γεγονός ότι εφαρμόστηκαν τέτοια μέτρα το 2023 σε χρονική περίοδο που οι τιμές των καυσίμων ήταν χαμηλότερες από ότι σήμερα.
- Στη μείωση των τιμών των καυσίμων είτε μέσα από επιδότηση της τιμής, είτε μέσα από τη μείωση της φορολογίας, λαμβάνοντας υπόψη πως, τα 2/3 της τιμής είναι φόροι.
- Στη μείωση των τιμών βασικών καταναλωτικών αγαθών, (τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά). Είναι γνωστό πως, η ακρίβεια έδειξε το σκληρό της πρόσωπο στις τιμές των τροφίμων, οι οποίες μέσα σε ένα χρόνο αυξήθηκαν κατά 10%. Στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να διευρυνθεί ο κατάλογος με τα προϊόντα που έχουν μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ, (π.χ. στα κρέατα και στα γαλακτοκομικά προϊόντα, κυπριακά φρούτα και λαχανικά).
- Την άμεση λήψη ουσιαστικών μέτρων για τη μείωση των δανειστικών επιτοκίων, που ακολουθούν συνεχή ανοδική πορεία μετά τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ιδιαίτερα για τα στεγαστικά δάνεια σε στοχευμένη βάση, Θα πρέπει να μελετηθεί η δυνατότητα φορολογίας των υπερ-κερδών που συσσώρευσαν τους τελευταίους μήνες οι τράπεζες, ενώ τα έσοδα που θα προκύψουν να χρησιμοποιηθούν προς όφελος της κοινωνικής πολιτικής που διαρκώς είναι ελλειμματική, ειδικότερα της επιδότησης με κοινωνικά – οικονομικά κριτήρια των οικιστικών και φοιτητικών δανείων.
Στον τραπεζικό τομέα δεν υπάρχει υγιής ανταγωνισμός. Υπάρχει σοβαρή νόθευση του ανταγωνισμού, υπάρχει καρτέλ και κάποιοι εκμεταλλεύονται τη δεσπόζουσα θέση τους στην αγορά με μόνιμα θύματα τους ανυποψίαστους καταναλωτές. Το φαινόμενο αυτό που χρονίζει πρέπει να απασχολήσει σοβαρά την κυβέρνηση.
- Τον αποτελεσματικό έλεγχο για αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας και την προώθηση της διαφάνειας. Σε εποχές έξαρσης του πληθωρισμού είναι σύνηθες φαινόμενο στην αγορά, (πέραν της ακρίβειας), να υπάρχουν κρούσματα αισχροκέρδειας, παραπλανητικές διαφημίσεις και άλλου είδους αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο οι αρμόδιες Υπηρεσίες θα πρέπει να αυξήσουν τους σχετικούς ελέγχους στην αγορά, ενώ στο πλαίσιο της διαφάνειας θα πρέπει χωρίς άλλη καθυστέρηση να ψηφιστεί το κυβερνητικό νομοσχέδιο για το ηλεκτρονικό καλάθι προϊόντων, το γνωστό ως e-kalathi.
- Την προστασία της αγοραστικής αξίας των εισοδημάτων από την έντονη πληθωριστική πίεση και τη σμίκρυνση των οικονομικών ανισοτήτων. Στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να παραχωρείται η Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (ΑΤΑ) στην πλήρη της μορφή, να επεκταθεί ο θεσμός μέσα από την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, έτσι που να επωφελούνται της ΑΤΑ και των βασικών όρων των συλλογικών συμβάσεων το σύνολο των εργαζομένων. Επίσης θα πρέπει να υπάρξει σύντομα ουσιαστική αύξηση και διασύνδεση του Εθνικού Κατώτατου Μισθού (ΕΚΜ) με την ΑΤΑ, ο οποίος θα πρέπει να αποδίδεται στην ωριαία του μορφή.
- Αύξηση του ύψους του Ε.Ε.Ε. με στόχο τουλάχιστον να καλυφθεί η διάβρωση της αγοραστικής του αξίας λόγω του πληθωρισμού.
- Εκτός όλων των πιο πάνω θα πρέπει να επισπευσθεί η φορολογική μεταρρύθμιση που θα έχει πράσινο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι, θα φορολογεί τη ρύπανση χωρίς όμως να προωθεί την επιβάρυνση των χαμηλών και μεσαίων εισοδηματικών στρωμάτων και ταυτόχρονα θα μειώνει τη φορολόγηση της εργασίας. Πέραν τούτου στη φορολόγηση του εισοδήματος των φυσικών προσώπων θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η σύνθεση της οικογένειας και οι ηλικίες των μελών της.
Κύριε Πρόεδρε,
Οι Οργανώσεις που έλαβαν μέρος στη σύσκεψη, αφού εξέφρασαν τη δυσαρέσκεια τους, για την καθυστέρηση που παρατηρείται στη λήψη μέτρων, καλούν την κυβέρνηση να αρχίσει συγκροτημένη εκστρατεία για αύξηση των εσόδων του κράτους, περιορίζοντας την φοροδιαφυγή και αυξάνοντας την φοροεισπρακτική ικανότητα του κράτους, λαμβάνοντας υπόψη πως, οι καθυστερημένοι ανείσπρακτοι φόροι ξεπέρασαν τα €3δισ.
Στη διάθεση σας για κάθε διευκρίνηση, εν’ αναμονή της μεταξύ μας συνάντησης,
Για τις Οργανώσεις:
ΣΕΚ (Ανδρέας Φ. Μάτσας), ΠΕΟ (Σωτηρούλα Χαραλάμπους), ΔΕΟΚ (Ιωσήφ Αναστασίου), ΠΑΣΥΔΥ (Στράτης Ματθαίου), ΟΕΛΜΕΚ (Δημήτρης Ταλιαδώρος), ΠΟΕΔ (Μύρια Βασιλείου), ΟΛΤΕΚ (Παναγιώτης Λυσάνδρου), ΠΟΑΣΟ (Κώστας Ιωάννου), ΠΟΠ (Ντίνος Ολύμπιος), ΠΟΠΟ (Ευθύμιος Στρούθος), ΠΕΚΠΖ (Λούκας Αριστοδήμου), ΚΣΚ (Μάριος Δρουσιώτης), ΠΕΣΥΣ (Μιχάλης Ρώσσης), ΕΚΥΣΥ (Κώστας Σκαρπάρης).
2 Οκτωβρίου 2023
